Sinds 1 januari 2015 is de gemeente verantwoordelijk voor het organiseren van zorg en ondersteuning dichtbij de bewoners via de Wet maatschappelijk ondersteuning (Wmo). Goede zorg én een sterke sociale basis zijn de pijlers voor deze transformatie. Een sterke sociale basis bestaat uit actieve bewoners die zich vrijwillig inzetten voor elkaar en voor de buurt en een professionele structuur die daarop aansluit. Om deze sterke sociale basis te realiseren heeft de gemeente aandacht voor de buurt: “Iedere buurt in Utrecht heeft een eigen karakter en dynamiek en inwoners zijn het meest betrokken bij hun directe omgeving. We werken meer buurt- dan wijkgericht en laten dat ook zien in de gemeentelijke communicatie en in de samenwerking met maatschappelijke organisaties.” – Coalitieakkoord ‘Utrecht: Ruimte voor iedereen’ 2018-2022.

De sociale wijktafel is een belangrijk instrument dat de gemeente Utrecht inzet in het kader van wijkgericht werken en het samenwerken met maatschappelijke organisaties. Actieve partijen in de wijk gaan met elkaar om tafel om de sociale problematiek in de wijk te bespreken. Belangrijke partijen zijn onder andere buurtteamorganisaties, sociaal makelorganisaties, wijkregisseurs, afdelingen van de gemeente, woningcorporaties en bewonersinitiatieven. 

Utrecht bestaat uit tien wijken en heeft acht tot tien sociale wijktafels, die in het voor- en najaar worden georganiseerd. Maatwerk is van groot belang, aangezien in iedere wijk een andere thematiek speelt, verschillende betrokken partners relevant zijn en een unieke vorm van samenwerking werkt. De gemeente Utrecht wil de sociale wijktafels graag verder ontwikkelen, zodat het instrument verder wordt ingebed in de reguliere manier van wijkgericht werken.

Studenten Sociologie van de Universiteit Utrecht gaan daarom als buurtpaccetier een 'actie-onderzoek' uitvoeren naar de wijktafels om het instrument zowel qua proces als qua inhoud een stap verder te helpen.  De buurtpaccetiers gaan in de eerste periode meekijken met de sociale wijktafels en met partijen die deelnemen aan de sociale wijktafels om te observeren en analyseren. Vervolgens gaan ze aan de hand van literatuur en voorbeelden uit andere steden proveren zicht te krijgen op mogelijk relevante interventies of best practives voor de ontwikkeling van de wijktafels. Vervolgens brengen ze hun adviezen in de praktijk en toetsen ze deze.