De Omgevingswet
Op 1 januari 2024 vindt een van de grootste veranderingen plaats voor overheidsinstanties, dan treedt de omgevingswet in werking. Deze nieuwe wet (één grote wet die 26 andere wetten gaat vervangen) zorgt voor een samenhangende aanpak van de leefomgeving, met ruimte voor lokaal maatwerk en betere en snellere besluitvorming.
Binnen de wet is voor de kerninstrumenten omgevingsvisie, omgevingsplan, programma en projectbesluit het organiseren van participatie verplicht. Overheden moeten hierbij de samenwerking met bewoners, ondernemers, maatschappelijke organisaties en mede-overheden.
Het is volgens ons heel relevant en van meerwaarde om studenten in te zetten voor uitdagingen rondom de omgevingswet, en vooral bij het realiseren en aanwakkeren van participatie. Studenten zijn vaak erg creatief en kunnen ambtenaren inspireren met hun lef. Bovendien bereik je door de inzet van studenten in één klap een hele groep jonge mensen. En, ook niet onbelangrijk, studenten zijn de professionals en burgers van de toekomst en hebben heel graag inspraak op onderwerpen die met hun leefomgeving te maken hebben. Ze zijn vaak erg gemotiveerd om hierover mee te denken en bij te dragen. Wil je in één oogopslag weten welke projecten wij al hebben gedaan, ingedeeld op de fase van participatie en de participatieladder? Download de PDF!
Jongeren betrekken
Het eerste onderdeel waarin studenten in onze projecten al meermaals hebben laten zien dat zij van meerwaarde zijn, is bij het betrekken van jongeren bij de omgevingsvisie of programma’s. Zo gingen studenten Spatial Design van de HKU voor de provincie Utrecht aan de slag om de visie van studenten en scholieren op de omgeving Utrecht in kaart brengen en op creatievere manier weer te geven. Zij bereikten hiermee honderden jongeren en vertaalden alle input naar een gave expositie.
Unusual suspects betrekken
Het betrekken van unusual suspects (bijvoorbeeld mensen met een migratieachtergrond, jongeren, ouderen) is een veelgehoorde uitdaging bij participatievraagstukken. Studenten kunnen hun onbevangenheid en creativiteit inzetten en zijn hiermee goed in staat deze groepen te bereiken. In de afgelopen jaren hebben wij studenten veel dingen zien bedenken waar je niet zo gauw op zou komen. In het project ‘De Gouden Envelop‘ maakten studenten in samenwerking met de gemeente een zo divers mogelijke selectie van buurtbewoners en zorgden ze ervoor dat zij een gouden envelop met een uitnodiging om mee te denken in de bus. Zo voelden deze bewoners zich speciaal, werden mensen bereikt die normaal niet of minder worden bereikt en was de opkomst veel hoger dan op een ‘normale’ bewonersavond.
Bewonersinitiatieven en -organisaties ondersteunen
De overheid ziet graag een participatiesamenleving waarbij de buurt elkaar ondersteunt en minder afhankelijk is van gegeven subsidies. Hiervoor is in veel gevallen een professionaliseringsslag nodig. Studenten kunnen hierbij helpen en nemen werk van de overheid uit handen, door dit soort organisaties te helpen en te faciliteren bij het professionaliseren. Zo loopt al sinds 2015 ons succesvolle project Profi-leerbureau, waarbij studenten lokale vrijwilligersorganisaties en buurtorganisaties helpen bij allerlei financiële-, projectmatige en andere uitdagingen.
Adviseren/inspireren/faciliteren
Tot slot: er valt veel van studenten te leren! Zo kunnen studenten onderzoeken hoe bepaalde groepen het best bereikt kunnen worden en hier advies over uitbrengen. Ook kunnen ze participatie-uitkomsten helpen te vertalen zodat ze beter landen binnen de ambtelijke organisatie en raad. Ook kunnen zij ambtenaren inspireren met hun kennis, creativiteit en lef om het gesprek met bewoners aan te gaan.
Benieuwd naar alle projecten die wij rondom Omgevingswet & Participatie hebben gedaan? Klik hierboven op projecten.